برآورد هزینه‌ها در پیاده روی اربعین برای موکب‌ها

به گزارش سهیل سنقر حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مهدی خطیبی در یادداشتی نوشت : طبق اعلام رسمی عتبات عالیات تعداد شرکت کنندگان در مراسم اربعین امثال بیست و یک میلیون نفر برآورده شده که پنج میلیون نفر از این تعداد غیر عراقی بوده اند. از ایران نیز حدود سه میلیون و هفتصد هزار نفر زائر راهی زیارت اربعین شده است.

برخی از عراقی ها که ساکن مناطق دورتر هستند حرکت خود را از اول ماه صفر آغاز می کنند و بسیاری هم از دهه دوم صفر؛ بسیاری از موکب ها نیز از دهه دوم صفر تا اربعین به ارائه خدمات می پردازند. گفته شده حدود یازده هزار موکب در طول این مدت به ارائه خدمات مختلف از جمله طبخ غذا و توزیع آن، تهیه انواع شربت ها و آب معدنی خنک، فراهم کردن مکان استراحت زوار و خنک کردن آن با دستگاه های سرمایشی، خدمات بهداشتی و استحمام و حتی خیاطی و دیگر خدمات می پردازند؛ از این مقدار حدود دو هزار موکب متعلق به ایرانی ها است.

اگر متوسط شرکت در این همایش عظیم را برای هر نفر به صورت متوسط یک هفته در نظر بگیریم، با نگاه اقتصادی آمارهای جالبی قابل تخمین است؛ در این برآورد فرضیه‌ای قیاسی فرض می کنیم هزینه هر زائر به صورت متوسط روزانه صد هزار تومان یا حدود پنج هزار دینار عراقی باشد.

البته در این برآورد دستمزد کسانی که به صورت تبرعی حاضر به خدمت شده اند در نظر گرفته نشده و فقط هزینه تهیه مواد غذایی و شربت ها و هزینه تهیه آب آشامیدنی و برق که معمولا از شبکه و ژنراتورهای گازوئیلی تأمین می شود در نظر گرفته شده است.

با توجه به حجم کم غذای توزیع شده برای هر نفر در هر وعده، هر نفر به صورت متوسط در طول شبانه روز پنج وعده غذای لقمه‌ای، دو وعده برنج، دوازده لیوان آب معدنی (دویست سی‌سی)، هشت لیوان شربت مصرف می‌کند، دو بار نیز از سرویس حمام استفاده می کند.

به نظر حقیر حداقل هزینه تهیه مواد اولیه این حجم از خوراکی ها بدون محاسبه دستمزد تهیه و توزیع حدود صد و پنجاه هزار تومان یا هفت هزار و پانصد دینار عراقی برای هر نفر در یک شبانه روز است. با احتساب جمعیت بیست و یک میلیونی و طول سفر یک هفته ای برآورد می شود در مجموع حدود 22 هزار میلیارد تومان (یا هزار و صد میلیارد دینار عراقی) هزینه برگزاری اربعین حسینی شود، سهم هر موکب به صورت متوسط حدود دو میلیارد تومان است.

البته در این میان هزینه هایی وجود دارد که به دولت ایران و عراق تحمیل می شود. که از آن نیز چشم پوشی نمودیم. جالب است که حقیر در طول سفر خود که بخشی را از طریق اصلی نجف کربلا و بخشی دیگر را آن از طریق العلماء پیمودم، فقط در یک موکب صندوقی برای کمک به موکب مشاهده کردم.

در سایر موکب ها نه تقاضای کمک به موکب بود و نه صندوقی برای کمک به موکب. تدبیر دیگری که در مواکب اندیشیده شده و بسیار مفید است حجم کم غذاهای توزیع شده برای هر نفر است. مثلا برنج توزیع شده برای هر نفر کمتر از نصف برنجی است که ما در ایران برای یک نفر در نظر می گیریم.

البته اگر کسی بخواهد می تواند دوباره در صف بایستد و مجددا غذا دریافت کند و هرگز مورد اعتراض واقع نمی شود. این کار باعث شده از دور ریز غذا به اندازه قابل توجهی کاسته شود. راجع به هزینه های زوار نیز باید گفت بیشترین هزینه زوار ایرانی در اربعین هزینه حمل و نقل و جابجایی بین شهرها است.

هر زائر ایرانی که قصد زیارت دوره داشته باشد حدود یک میلیون تومان (معادل پنجاه هزار دینار عراقی) هزینه می کند و اگر فقط به پیاده روی از نجف تا کربلا اکتفا کند حدود چهارصد هزار تومان (معادل 25 هزار دینار عراقی) هزینه می کند. این هزینه درآمدی است که نصیب رانندگان عراقی می شود ( البته با بنزینی به قیمت 400 الی 450 دینار عراقی یعنی معادل هشت تا نه هزار تومان).

اگر دو میلیون نفر به زیارت دوره رفته و یک میلیون و هفتصد هزار نفر فقط برای پیاده روی رفته باشند در مجموع حدود سه هزار میلیارد تومان (معادل یکصد و پنجاه میلیارد دینار عراقی) هزینه رفت و آمدها در داخل عراق شده است.

* کارشناس ارشد مسائل اقتصادی و از اساتید حوزه علمیه قم